«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ՀՀ պաշտպանության նախարարի մամուլի նախկին քարտուղար, ռազմական վերլուծաբան-փորձագետ Արծրուն Հովհաննիսյանը
– Պարո՛ն Հովհաննիսյան, Ազգային ժողովում ստեղծվել է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողով, որի աշխատանքներին ներգրավված եք լինելու նաև դուք՝ որպես փորձագետ: Հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը երեկ ասաց, որ դուք արդեն իսկ շատ ակտիվ աշխատում եք: Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք նորաստեղծ հանձնաժողովի աշխատանքներից և, որպես փորձագետ՝ ինչի՞ վրա եք հիմնականում ուշադրություն դարձնելու:
– Ակնկալիք. ես կարծում եմ՝ ցանկացած հայ մարդ հանձնաժողովից մեկ ակնկալիք պետք է ունենա՝ որ մեզ համար շատ դառը կորուստներն ու պարտության բոլոր պատճառները օբյեկտիվորեն վեր հանվեն: Թե ես ինչի վրա եմ կենտրոնանալու՝ այդպիսի խնդիր չկա:
Ես այդտեղ աշխատանքների քաղաքականություն չեմ որոշում, ընդամենը փորձագետ եմ, որը ծանոթանալու է տարբեր տեսակի որոշումների, փաստաթղթերի, և եթե հանձնաժողովում կլինեն մարդիկ, որոնք կգան, ու հանձնաժողովի անդամները նրանց հետ կաշխատեն, ես՝ որպես փորձագետ, կազմելու եմ այդ հարցաշարերը, եզրակացություններից նոր հարցեր են առաջանալու, այսինքն՝ գործընթացի ընթացքային խնդիրներ՝ որպես ռազմական փորձագետ, տարբեր իրավիճակների ու որոշումների վերաբերյալ:
Այնպես որ, ես այդտեղ ինչ-որ առանձնահատուկ մեծ ու որոշիչ դերակատարություն չունեմ, որպես փորձագետ եմ ընդամենը, ինձ նման մարդիկ էլի են լինելու հանձնաժողովում:
– Կարծում եք՝ հանձնաժողովին կհաջողվի՞ հանրությանը հուզող հարցերի պատասխանները տալ:
– Ես կարծում եմ, եթե հանձնաժողովը նորմալ աշխատի ու իր առաջ դրված խնդիրը մինչև վերջ կատարի, բոլորն օբյեկտիվորեն գան, մասնակցեն ու անկեղծորեն ուզենան բոլոր խնդիրները վեր հանել, այդտեղ ինչ-որ անհնար բան չկա:
Աշխարհում տեղի ունեցած բոլոր պատերազմներից հետո էլ ձևավորվել են նման հանձնաժողովներ, որոնք աշխատել ու տվել են համապատասխան եզրակացություններ, որոնք հաճախ, միգուցե, ինչ-որ առումով սկզբնական շրջանում էմոցիաներ են առաջացրել, բայց հետագայում հանդիսացել են հիմնարար փաստաթղթեր՝ այդ սխալները վեր հանելու ու շտկելու համար:
– Խորհրդարանական ընդդիմությունը հրաժարվեց այդ հանձնաժողովի աշխատանքներին մասնակցելուց, պատճառաբանություններին, վստահ եմ, քաջածանոթ եք: Ի թիվս այլ պատճառների՝ ընդդիմությունը մատնացույց է անում նաև ձեր՝ որպես փորձագետի ներգրավված լինելու հանգամանքը, նշելով, որ «44 օր հանրությանը խաբած մարդը չի կարող օբյեկտիվ ու ըստ էության աշխատել», ու հարց են հնչեցնում, թե ընդհանրապես ի՞նչ պետք է անեք դուք այդ հանձնաժողովում: Այս մասով ձեր մեկնաբանությունը, պարո՛ն Հովհաննիսյան, խնդրեմ:
– Չունեմ մեկնաբանություն, ես իրենց այդ թատրոնային շոուների շարունակությանը չեմ ուզում մասնակցել, լավ են անում՝ այդպես են մտածում, իրենց կարծիքն է, նորմալ է:
– Իսկ խորհրդարանական ընդդիմության չմասնակցելը կօգնի՞ կամ կխանգարի՞ հանձնաժողովի աշխատանքներին՝ ըստ ձեզ:
– Դա իրենց խնդիրն է. եկեք ես չմեկնաբանեմ, դուք ինձ տանում եք քաղաքական մեկնաբանությունների դաշտ, ես չեմ ուզում քաղաքական դաշտում ոմանց համար նոր մտքեր գեներացնելու շանս տալ:
– Պարո՛ն Հովհաննիսյան, ապրիլյան քառօրյա պատերազմի քննիչ հանձնաժողովի փորձն աչքի առաջ ունենալով, այնուամենայնիվ, այս հանձնաժողովի աշխատանքի արդյունքները որքանո՞վ կտան հանրության գոնե մեծ մասին հուզող հարցերի պատասխանները, որովհետև նախորդի արդյունքներից կարծես մեծ մասն այդքան էլ գոհ չէր:
– Կարծում եմ՝ այո՛, ու ինձ համար շատ ճիշտ ու տեղին է այն, որ հանձնաժողովի նիստերին մասնակցելու են նաև զոհվածների ընտանիքների անդամներ:
– Այսինքն՝ ձեզ համար ողջունելի է նաև հանձնաժողով ստեղծելու գաղափարը՝ անկախ այն հանգամանքից, որ, ինչպես նշում է ընդդիմությունը, այս իշխանության օրոք ստեղծված քննիչ հանձնաժողովը չի կարող օբյեկտիվ քննել իր իսկ գործած բացթողումներն ու թերացումները պատերազմի օրերին:
Քրիստինե Աղաբեկյան